Kvardagsmesse

26.juli 2012

Kirkens bymisjon har lokale på Tøyen. Utanpå ser det ikkje ut som ei kyrkje, men inne i dan gamle bygningen, opp ei gammal trapp er det kapell. Nede er det kafé, og vegg i vegg held Kirkens SOS til. Eg har vore ein gong før i dette bygget i samband med eit arrangement i Korsveiregi. I dag skal me vera med på “hverdagsmesse”, og eg gler meg. Carl Petter er gateprest i Oslo. Eg kjenner faktisk tre personar som er eller har vore gateprest i Oslo. Det kunne eg og ha tenkt meg å vera, dersom eg hadde budd i Oslo og dersom eg hadde vore prest. Men det er ein annan historie.

Kirkens bymisjon arrangerer kvardagsmesser på tysdagar. Salmen eg har laga i sommar er eit slags bestillingsverk til Carl Petter. Me har samarbeida før. I tillegg til å vera prest er han musikar, ein veldig flink musikar. Eg trivest veldig godt med å samarbeida med han. Han ville gjerne ha ein tekst til ein nattverdssalme til bruk på kvardagsmessene. Teksten min vart ferdig i sist veke, og han har brukt eit par dagar på å laga melodi. Melodiane går litt fram og tilbake mellom pc-ane våre før han bestemmer seg for den han vil bruka. I kveld skal salmen urfamførast, og sidan eg faktisk er her borte, så får eg sjansen til å vera med.

Godt hjelpte av GPS-en, finn me fram. Eg er nemlig ikkje eit menneske som finn fram sånn reint geografisk, sjølv om eg har vore der før, og dette lokalet ligg litt kronglete til. Ein time før messa er det ope i kafeteriaen med servering av tomatsuppe. Me kjøper oss noko å drikka, og set oss i sola i hagen utanfor. Litt før klokka er sju, begynner folk å gå opp. Midt i kyrkjeromet er det ein lystenningsstad laga av steinar. Kyrkjebenkene står sidelengs mot kyrkjeromet, bakerst er det stolar, stilde opp den andre retningen mot altaret.

Folk kjem inn. Det er ein open atmosfære. Eg tenkjer at her må det vera godt for alle å koma, og håpar at den kjensla er rett. I romet står eit stort flygel. Preludiet kjem ikkje frå flygelet, men frå eit trekkspel. Ein toradar, trur eg det er. Tonane er vakre og litt såre, det lyder litt sigøyneraktig. Alle reiser seg og prest liturg, og to medliturgar kjem inn i prosesjon. “Deg å få skoda er sæla å nå”, syng me, og det morar meg litt at mannen bak meg gløymer seg av og syng dei og mei i staden for deg og meg som om me song ein song på bokmål. Etter inngangsorda er det ein lystenningsdel. Folk blir oppfordra til å gå fram til lystenningsstaden, tenna eit telys på kristuslyset og seia i mikrofonen kva du tenner lys for eller bare stå der litt i stille andakt etter at lyset er tend.

Ein etter ein kjem fram. Det blir tend lys for menneske som har det vanskeleg. Det blir tend lys for Romfolket i Oslo og lys for Nye begynnelser. Tidleg i lystenninga går Carl Petter fram og seier han ynskjer å tenna eit lys for ho som har skrive teksten til salmen me snart skal synga, om at det må bli mange fleire salmetekstar. Eg blir rørt, det kom så uventa. Fleire lys blir tende. Eg lurer på om eg og skal gå fram. Eg formulerer i hovudet at eg vil tenna eit lys for det å ha mot nok til å leva med opne og varme hjarte. Då skjer det noko merkeleg. Ein mann går fram og ber akkurat den bøna. Ikkje med nøyaktig mine ord og ikkje på min dialekt, men om akkurat det same, om mot til å halda hjarta varme og opne. Det er merkeleg, men det er slikt eg opplever heile tida, små spor av det guddommelege eller små tråkletrådar frå noko som er større. Eller kanskje det bare er tilfeldigheiter om ein vel å sjå veldig nøkternt på det, men det er tilfeldigheiter som varmar, overraskar og gjer godt.

Carl Petter talar. Teksten for i dag er kvinna som vert teken i ekteskapsbrot. Ho som Jesus sa at den som var skuldfri skulle kasta den første steinen på, og så gjekk alle heim utan å kasta stein. Dei eldste først.  Carl Petter vel ein ny og annleis inngangsvinkel. Han snakkar om mannen som ikkje vart teken i ekteskapsbrot. Han står det ikkje eit ord om i bibelen, men dei må då ha vore to om det. Han snakkar om dei sterke og mektige som øver urett, men ikkje må betala for det og om alle dei små som må bera børene og fattigdomen. Etterpå spelar han ein tango for kvinna som vart teken i ekteskapsbrot medan mannen slapp unna. Ho som spelte trekkspel set seg til flygeleg og Carl Petter brukar klarinetten sin. Det er fint. Eg lurer på om det hadde vore OK om nokon gjekk fram i midtgangen og impusivt dansa tango til tonane. Men det måtte vera nokon som verkeleg kan dansa tango. Eg kan ikkje dansa tango.

Salmen min blir og framførd med flygel og klarinett. Kyrkjelyden syng, litt usikkert orda på arket dei nettopp har fått stukke opp i handa. Melodien er lett å synga. Songen stig i volum. Etterpå er det nattverd. Først kjem dei fire som skal dela ut nattverden bokstaveleg talt dansande inn for altaret. Det er tydelegvis slik dei gjer det her, dansar fram med brød og vin Me går fram på to rekkjer og dypper brødet i vinen. Under nattverden kan ein og gå fram og tenna lys. Det er kø for å tenna lys. Folk stansar eller kneler i andakt. Eg legg meg på kne og tenner eit lys på ein stein. Eg tenner lys for det første eg får for meg at det er viktig å be for her og nå. Det er heilage sekund, slike som kjem til meg med ujamne mellomrom.

Før talen blir det sunge: Amen,G ud er i byen. Vårt håp, vår trøst, vår lengsel. Amen, Gud er i byen, vårt håp, vår trøst vår lengsel.

Før velsigning og utsending syng me “Blott en dag ett ögonblick i sänder”, og eg ynskjer at det alltid skulle vera ein klarinett der når salmar skal syngast, for klarinetten når han blir spela slik som dette har ein puls og ein hjartestemme som seier det eg sjølv ville sagt.

Velsigninga er slik i dag.

Velsignelsen fra Saras og Abrahams Gud,

velsignelsen fra Sønnen, født av Maria,

velsignelsen fra Den Hellige Ånd,

som våker over oss som en mor over sine barn,

være med oss alle.

Og til slutt utsendinga i form av ei irsk velsigning:

Må veiene åpnes for deg, og vinden blåse bak deg.

Må solen skinne på ditt ansikt og regnet falle mildt på dine marker inntil vi møtes igjen.

Må du hele tiden være i Guds hånd.

Heilt til slutt vert det postludium på klarinetten. Ein komposisjon til minne om dei som mista livet 22.juli i fjor, og til styrke og trøyst for alle som sørgjer og lever sakn etter massakrane.

Og så er det kyrkjekaffi i kafeen. Kaffi og nysteikte lappar med jordbærsyltetøy og brunost. Me snakkar med ein triveleg mann som er iransk flyktning og som seier at han trivst godt i Oslo, men at heile familien hans er i Iran og at det ikkje er trygt for han å reisa tilbake eller for dei at han har for mykje kontakt med dei.

Me spaserer litt i gatene etterpå. Det er som å vera i eit arabisk land når ein ser på dei som går i gatene. Me går forbi to minaretar. Me går forbi ei glasdør inn til ein moské og kikkar inn. Det må vera tid for kveldsbøn for mange kjem. Dei set skorne frå seg på skohyllene innanfor. Ein mann seier at me kan gå inn og kikka dersom me tek av skorne. Kjærasten min forsvinn opp trappa. Eg er litt usikker på om eg kan gjera det same, for eg ser bare menn. Eg blir ståande litt i gangen. Ein mann henvender seg til meg: “It`s better for you to sit down and wait” han peikar på nokre stolar ved inngangen. “He will come back soon.” Eg tek han på ordet og set meg og ventar.

Det er fin sommartemperatur i Oslo. Folk sit ute ved kaféborda. Dei klagar her og kallar det “møkkavær”, men her er det 20 grader og vindstille. Heime er det 14 grader og kald vind. Det er faktisk ein stor forskjell, men folk her er betre vane. Og me som verkeleg har fått vår porsjon av sommarvarme får ligga lågt i terrenget.

Først klokka halv ti begynner det å mørkna. Norske sommarkveldar er dei aller vakraste. Det lyse halvmørket ligg rundt oss medan me kjører heim.

Heidi