På heimveg

Frå å vera i Ukraina der alt var ukjend og til og med skrifsystemet var annleis enn det me har lært å lesa, så vart på ein måte resten av turen å koma meir og meir heim. I Romania kom me til latinske bokstavar og ord som likna såpass på ord me kunne at ein del av det me såg på plakatar let seg tolka. Dessutan var Romania langt meir vestleg og heimleg enn Ukraina. Så var det Ungarn som nesten kjendest som Vest- Europa igjen, og Austerrike der me plutseleg kunne språket att. Danmark er jo nesten heime på veldig mange måtar, og i tillegg var veret plutseleg ganske heimsleg med ein temperatur på i underkant av tjue grader og regnbyger etter tretti varme varmegrader dei dagane me var i Wien. Aalborg må sikkert og vera den byen utafor landet vårt der det høyrest mest klingande rogalandsdialekt i gater og butikkar. Ikkje ein einaste gong vart eg snakka til på engelsk slik eg har opplevd litt for ofte i København. For meg er det eit nederlag viss nordmenn og danskar må snakka engelsk med kvarandre. Det er kanskje eit generasjonsspørsmål korleis ein opplever det? Ungdomane som høyrer huset til påstår at dei synest det er ein god idé å snakka engelsk med danskar. Då forstår ein kvarandre utan å anstrenga seg.

Aalborg er ein fin by. Eg liker meg så godt i Danmark at eg trur ein bit av sjela mi må vera dansk. Det er noko romsleg og tilbakelent over det danske som eg av og til kan sakna litt her i Norge. Av naturlege grunnar er det få danskar som synest dei må bruka sundagane til å gå på fjelltur og vinteren til å gå på ski. At dei i fylgje statistikken lever kortare enn nordmenn fordi dei lever mindre sunt er vel baksida av akkurat det biletet…  Då me kom oss ut i byen etter å ha vore på toget i nesten eit døgn, leitte me etter ein koseleg fast å eta lunsj. Me fann ut at Aalborg må ha verdas høgaste forekomst av brune pubar, og det var ikkje akkurat det eg var klar for der og då… Men til slutt fann me ein koseleg fortauskafe der me kunne innta «Tiger-reijer i pikant sovs med koriander», det smakte kjempegodt. Eg er litt pysete med tanke på det med matforgiftning, så eg er litt skeptisk til skalldyr og kylling når eg er ute og reiser, men Danmark er nesten heime, så der går det bra. Eg har ete masse reker i Danmark i sommar, og der veit dei korleis dei skal serverast…. Nypillede og i store haugar over brødskiva.

Eg liker og at så mange syklar i Danmark, og eg liker å observera at i resten av verda tråkkar folk rundt på gamle tunge damesyklar med korg på styret, i oppreist stilling, utan kondomdrakt. Det gir meg ein slags tåpeleg følelse av at sjølv om syklane mine ser litt «kånete» ut heime i Norge, så er eg heilt normal i global samanhag… Akkurat som om det å vera «normal» var spesielt viktig for meg…

I Danmark observerte eg noko som i beste fall kan vera opptakten til ein ny og ærlegare trend når det gjeld utstillingsdokker…

Kyrkja i Aalborg prøvde eg ikkje å gå inn i, men det spørst om ikkje systemet der er som i Norge, at kyrkja bare er open når det er arrangement der? Eg ynskjer meg opne kyrkjer. Legg merke til den fine himmelen. Det er ikkje bare blå himmel som er fint.

På fredagen vart det nokre timar på føremiddagen kvar for oss i butikkar i Aalborg. Sidan me hadde litt større koffert nå, så vart det plass til å kjøpa med seg litt klær og bøker heim. Så var det tog til Hjørring, og der i frå tog til Hirtshals. Ironisk nok var det på denne siste etappen me rota mest. Først hadde Leif kjøpt billettar på ein automat om morgonen som viste seg å bare vara fram til halv to, slik at me måtte kjøpa nye til bruk klokka tre. På stasjonen fortalde dei at det var eit firma som stod for automatsalet slik at dei ikkje kunne hjelpa oss med refundering. Det neste var at det var veldig dårleg med informasjon på stasjonen i Aalborg om kva platform toget vårt skulle gå frå. Det førde til at me rota rundt frå platform til platform med koffertane våre, og alle me spurde gav oss forskjellig svar eller sa at dei ikkje visste. Heldigvis hadde me god tid slik at me kom oss trygt på rett tog, sjølv om me haldt på å gå på feil tog i siste minutt…

I Hirtshals hadde me god tid, og meinte at me kunne ta oss ein liten tur til sentrum før me gjekk til båten. Då me skulle gå til kaien, begynte det å høljeregna. Eg har slept rundt meg regnkåpe i nettet store deler av ferien, og nå kom ho til nytte, reisekameraten min er av det veroptimistiske slaget, så han vart veldig våt. Då me kom til kaien, viste det seg at Fjordline som me skulle reisa med gjekk frå ein heilt annan kai. For å koma oss dit måtte me opp igjen mot byen, fordi det ikkje gjekk an å gå på verken bilvegen eller langs kaien. Det viste seg at me fekk ein halvtime å gå, men me hadde framleis nok tid, så det gjekk bra. Me fekk fylgje med to søte unge tyske jenter som heller ikkje fann fram til Fjordline, og saman fann me fram. Dei studerte kulturvitenskap og drama i Tyskland og skulle gå på Hardangervidda med telt i ryggsekken. Dei fortalde etterkvart at dei først hadde syntest det var rart at to så vaksne menneske som oss var ute og reiste utan bil… Eg håpar dei får litt fint ver i Norge… Leif inviterte dei generøst til å bu hos oss viss dei trong ein plass å overnatta når dei skulle til Preikestolen, så me får sjå om dei dukkar opp…

Fjordline er tydelegvis mest innretta på menneske med bil, og det tok lang tid før me fann ut kor dei som reiste til fots eller med sykkel skulle registrera seg og få boardingkort, men heldigvis viste det seg å vera ein terminal med ly for regnet når me bare fann fram. Båten vart halvannan time forsinka fordi det var rot i datasystemet. Dette rotet førde mellom anna til at fleire lugarar var dobbelbooka. Dei første timane på Stavangerfjord kom det stadig meldingar om at viss nokon var villige til å «selgja» lugaren sin til dobbel pris av det dei hadde betalt, så var dei veldig interesserte. Me hadde ingen lugar å selgja, derimot så klarte Leif å skaffa oss liggestolar.

Eg var innstilt på at det vart ei natt med lite søvn, og hadde snopt meg ei biografisk bok om Tove Ditlevsen i Aalborg, som eg gleda meg til å lesa. Tove Ditlevsen er ein forfattar som har gjort sterkt inntrykk på meg. Ho levde eit sårbart, hudlaust og sterkt forfattarliv som ho har brukt veldig ope i bøkene sine. I tillegg hadde eg to av Knausgård sine bøker nedlasta på I-paden. I sommar har eg lese Min kamp- bøkene om igjen. Knausgård og Ditlevsen har dette til felles at dei har skrive sitt eige liv, noko som fascinerer meg, djupt nyssgjerrig som eg alltid har vore på korleis det er å vera andre menneske. Først las eg ut Tove Ditlevsen si bok heilt til folk la seg ned på golvet for å sova. Så fann eg liggestolen min, og las Knausgård resten av natta. Eg kjende at det var ei betre løysing enn å tenkja på å sova så mykje. Det er ganske surrealistisk å sitja i eit rom i ein stol med hundre sovande, stort sett ukjende menneske rundt seg, med alt det det inneber av menneskeleg snorking, tung pusting og andre sovelydar medan ein blir frakta over eit blikkstille sommarhav. Det begynte tidleg å lysna, så eg fekk med meg soloppgangen i aust og landet som låg langs innseilinga som vart stadig lysare medan folk sakte vakna til liv.

Halv sju var me inne, og Odd Christian var så snill at han stod tidleg opp for å henta oss. Så var me heima. Etter ein dusj og eit par timars søvn, var det på tide å begynna å innstilla livet sitt på det normale heimelivet etter fire veker på reise.

Heidi