Krig i Ukraina

Eg har tenkt at dei siste månadane har vore heilt surrealistiske med tanke på den merkelege smittesituasjonen me har hatt på jobb og elles rundt oss. Plutseleg innsåg eg at det surrealistiske i tilveret hadde fått nye og uante dimensjonar. Det utenkjelege hadde plutseleg skjedd. Det er krig i Europa, ein angrepskrig frå Russland mot Ukraina som eg eit par dagar tidlegare hadde nekta å tru på.

Plutseleg er spørsmåla dei norske politikarane må ta stilling til av eit heilt nytt slag. Det blir diskutert om ein skal endra loven slik at ein kan levera norske våpen til motstandsstyrkene i Ukraina. Norske våpen frå Raufoss våpenfabrikk skal allereie vera på veg via danske styresmakter.

For nokre år sidan reiste eg og Leif rundt i Europa med tog i løpet av nokre sommarveker. Etter eit litt ublidt morgonmøte med byen Lviv som me kom til med nattoget ein grytidleg morgon, forelska me oss heilt i denne sjarmerande byen som eg sidan har hatt veldig lyst til å reisa tilbake til.

Noko av det som gjorde absolutt mest inntrykk på meg vart då me besøkte ein gigantisk gravlund i form av ein stor park. Her kom me til eit område med enkle trekrossar det det framleis ikkje var sett opp skikkelege gravstøtter endå. Slik eg hugsar det var gravene pynta med store mengder silkeblomar. Då me kom heilt bort, forstod me at det var soldatgraver. På fleire av dei var det lagt ut bilete av unge gutar i shorts og t-skjorte med ein fotball under armen og så eit bilete av same unge guten i militæruniform. Nokre av desse var på alder med den yngste sonen min som eg på den tida nesten tenkte på som eit barn.

Når eg høyrer at menn mellom atten og seksti år ikkje får reisa ut av landet fordi dei skal vera igjen og kriga mot okkupasjonsmakta, tenkjer eg på denne gravplassen, og det skjer meg i hjartet. At dei skal ut og drepa med våpen produsert i Norge synest eg er heilt forferdeleg, sjølv om det som har utløyst behovet for dette er endå mykje meir forferdeleg. Å sjå gatebilete der ein ser menneske i soldatuniform stå klare for å drepa kvarandre er ikkje til å halda ut.

Korleis ein kan løysa denne forferdelege situasjonen på ein mest mogleg fredeleg måte er jo det mest alle menneske spør seg sjølv om akkurat nå. Å høyra Putin bruka retorikk som eg håpa var begravd med den kalde krigen er heilt gruoppvekkjande.

Me får ta godt vare på kvarandre og prøva å halda hjarta varme og tankane klare. Me har sett verda stå av kriser før, og får håpa at dette ikkje er noko unntak. At mykje er gale med mange slags balansar er det ikkje tvil om, men midt i det heile lever me dei små, viktige liva våre både på Bryne, i Lviv og Kiev og i Russland. Me tørker alle snue av nasane til barna våre og baker brød til dei. Me tek vare på kjærleiken, varmen og dei små og store gledene så godt me kan, og me håpar alltid på at gode ting skal henda.

Då me var i Ukraina vart eg rørt av måten folk søkte til kyrkjene på. Eg stod i ei lita rosa kyrkje i ein ukrainsk by og såg unge og gamle kvinner, barn og soldatar koma inn for å kyssa store ikon dekkja av plexiglas. I kyrkjeromet var det nokre eldre kvinner som tydelegvis hadde det som si kyrkjeteneste å tørka av glaset over ikona med noko som likna på store gammaldagse lommetørkle.

Eg såg folk i alle aldrar stå i kø for å koma inn på gudsteneste og eldre menn som stoppa, tok av hatten og bøygde hovudet i ærefrykt når dei passerte kyrkjer. Mi bøn i dag må vera, ver hos dei, Gud, og gje dei kraft og mot til å bera tyngda av eigne liv og eit land i krig.

Eg sit på ein fredeleg kafé på fredelege Bryne etter pliktoppfyllande å ha vaska hendene i antibac. Eg høyrer latter og lyden av det gode og helsar på barn som nyt skuleferien. Eg famlar litt meir enn vanleg etter dei rette orda, men kjenner dette var eit innlegg eg måtte skriva i dag.

Fred vere med oss alle.

Heidi