Påskeblogg kapittel fire

I dag har eg tenkt litt på det å vera takknemleg. Mange av oss opplever kanskje at denne påsken ikkje vart heilt som me hadde planlagd, slik er det for meg og, men likevel, og kanskje nettopp derfor, har eg tenkt på kor mykje som er bra, trass alt.

I dag kan eg fortelja at Leif har fått behandling og blitt kvitt den gallesteinen som verkeleg har plaga han. Nå er det ikkje eg som har vore gjennom det heile, men tenk så heldige me er som kan få hjelp for slikt. På ein avansert måte som eg ikkje skal gå inn på her, klarte dei å ordna opp i det heilt utan skalpell. Kva gjorde dei for hundre år sidan? Venta i håp om at kroppen skulle ordna opp sjølv, eller fekk øydelagt helse for resten av livet.

Då bestemor var to år mista ho mor si, nyfødde tvillingsysken og etterkvart alle søskena bortsett frå ei av systrene i tuberkulose. Då ho var 17 år overlevde ho så vidt den forrige pandemien, spanskesjuka. Ho var så sjuk at dei trudde ho skulle døy, men ho overlevde og hadde mista alt håret på grunn av sjukdomen. Håret vaks heldigvis ut igjen. Lenge før ho var på same alder som eg er nå gjekk ho og fekk trekt ut alle tennene sine fordi ho var plaga av tannverk og aldri hadde hatt råd til å gå til tannlege. Ho fekk seg aldri gebiss. Kanskje fordi ho ikkje hadde råd til det akkurat då, og så blei det liksom for seint. Eg hugsar henne bare heilt utan tenner, men for meg var det å ha eit tannlaust smil ein del av å vera bestemor, så det reflekterte eg aldri over. Morfar hadde nokre tenner igjen, men ikkje så veldig mange. Det gav han og eit karakteristisk smil. Eg var uendeleg glad i dei begge, og syntes at dei smilte fint. Dette høyrest ut til å vera frå oldtida, men det er altså delvis ein del av min høgst sjølvopplevde barndom.

Hadde eg sett ein film om nordmenn som gjekk rundt i gatene med munnbind og liksom smøyg seg forbi kvarandre og høyrt at dette var mi framtid, så hadde eg sikkert trudd at ein av desse to dystopiane hadde inntruffe: 1. Atomkrigen var laus og alle prøvde å beskytta seg mot radioaktivitet. 2. Miljøkatastrofa er total, og me prøver å overleva i ei verd som er i ferd med å klappa saman. Med fasit i handa veit me at så gale er det ikkje. Dette er ein tilstand som me kjem til å koma ut av. Verda kan framleis bli like normal som ho var for halvanna år sidan, og livet vil gå vidare. Kanskje me har fått ein støkk som gjer at det normale livet kjennest meir dyrebart og at me vil gjera meir for å redda framtida for barnebarna våre? Me har framleis sjansen.

Me har og grunn til å vera takknemlege fordi me bur i eit land der me under heile pandemien er blitt oppfordra til, og heile tida har fått lov til å vera ute i naturen. Det å kunna gå ut og faktisk nesten gløyma unntakstilstandene har vore til veldig stor hjelp for mange av oss. I dag har eg vore ute i regnet med det yngste barnebarnet som nettopp har runda sju månadar. Denne siste veka har ho skifta ut babyvogna med ei sportsvogn, noko som gjer at ho nesten for aller første gong oppdagar verda. Ho har vore ute i beresele av og til, men det å sitja på rompa og bli trilla ut i livet er heilt nytt. Med kulerunde vidopne auge sat ho der og kunne ikkje sjå seg mett på alt som var å sjå både i skogen og i bygatene. Eg vart nesten litt medriven og ekstra nysgjerrig sjølv og. Måtte livet bli henne vennleg, og måtte me ta vare på naturen slik at ho ein dag kan overlevera slike opplevingar til sine eigne barnebarn.

I dag har eg hatt nesten fulltidsjobb med å svara på meldingar og fortelja i telefonen korleis pasienten i heimen har det. Tenk at me kjenner så mange som bryr seg. Så heldige me er som har familie og gode venner.

Det er naturleg at folk er trøytte av pandemien, det er eg og. Likevel får eg nesten bakoversveis når eg les litt av det folk skriv i kommentarfelta på nettet. Eg håpar me orkar å vera rause og vennligsinna overfor einannan. Då landet vart nedstengt for første gongen for eit år sidan skreiv folk sinte meldingar på nettet: «Se til å holde dere inne. Viss alle bare kan ta ansvar i 14 dager, så er vi kanskje kvitt dritten!». Slik skulle det ikkje visa seg å gå. Nå kom det ut ein analyse frå Folkehelseinstituttet som konkluderte med at me kanskje kunne leva som normalt att i september. Det viser seg på det eg les på nettet at folk er blitt langt meir pessimistiske og apatiske enn for eit år sidan. «Denne dritten blir vi aldri kvitt…» eller til og med «Pandemien finnes ikke, vi blir bare lurt.» Korleis det vil gå vil visa seg. Eg kjenner meg vel kanskje heller ikkje overbevist om at alle koronarelaterte problema er over i september. Eg håpar bare ikkje me gløymer at livet vårt er her og nå. Det er mykje me kan gleda oss over sjølv om ting er som dei er. I dag fekk eg ein time eller to i godt selskap med Torhild, me drakk kaffi, koste oss og snakka, snakka og snakka. At det foregjekk på FaceTime var ikkje heilt som i det verkelege livet, men så fantastisk at det i det heile tatt let seg gjera å «gå på besøk til kvarandre» når det ikkje er heilt lov til å gå på besøk til kvarandre.

Eg føler meg litt som Pollyanna som leikar «vera glad leiken», viss nokon oppfattar dette innlegget på den måten, så
er det heilt forståeleg. For meg kjendest det veldig ekte i dag. Eg er rett og slett takknemleg for den hjelpa dei kunne gje oss på sjukehuset, for livet og for familien. Om du som les dette har ein heilt annan grunnoppleving av dagen i dag, så er det heilt lov det og. Livet er mangslunge, og det finst ikkje fasit på kva som må til for å ha det bra. Det å fortelja folk at dei er bortskjemte og bør vera takknemlige er ikkje spesielt pedagogisk. Me har alle våre dagar og periodar då me i ekstra stor grad treng å få støtta seg mot nokon. Ein dag er det eg, ein annan dag er det deg. Viss me vågar å vera ærlege om livet kan me gje kvarandre sjansen til å oppdaga at nokre dagar kan eg støtta deg og nokre dagar kan du støtta meg. Kanskje er det litt vel pretensiøst å trekkja fram Halldis Moren Vesaas sine ord frå diktet Tung tids tale, men dei er så fine.

Tung tids tale

Det heiter ikkje: eg – no lenger.
Heretter heiter det: vi.
Eig du lykka så er ho ikkje lenger
berre di.
Alt det som bror din kan ta imot
av lykka di, må du gi.

Alt du kan løfte av børa til bror din,
må du ta på deg.
Det er mange ikring deg som frys,
ver du eit bål, strål varme ifrå deg!

Hender finn hender, herd stør herd,
barm slår varmt imot barm.
Det hjelper da litt, nokre få forfrosne
at du er varm!

Halldis Moren Vesaas

*

Viss du kjenner at du har varme å dela, så utfordrar eg deg til å gjera det.

Heidi